Bescherming in de metaverse

Grote bedrijven duiken volop in Web3 en NFT’s. Een rondgang in het Europese merkenregister laat zien dat bedrijven als G-STAR, Levi’s, NIKE, adidas, Tommy Hilfiger, PUMA, Diesel, McDonald’s, Heineken, Versace, Hugo Boss, Red Bull, Monster Energy, Kentucky Fried Chicken en Budweiser merken hebben ingediend voor virtuele goederen. Deze additionele registraties zijn nodig omdat de oorspronkelijke merkregistraties niet voor de virtuele producten waren ingeschreven (een virtueel product is qua classificatie van producten iets anders dan een fysiek product zoals kleding of bier).

Was dit een hype of pure noodzaak voor merkhouders? Vaststaat is dat de NFT’s korte tijd erg populair waren en deze populariteit momenteel minder is. Desalniettemin zijn Web3 en de toepassingen van NFT’s en de technologie van de blockchain veelbelovend. Om hier alvast op voor te sorteren is het voor grote bedrijven geen slecht idee om het merk alvast voor deze producten te registreren. Nu al is er immers een grote vraag naar digitale producten. En als je als bedrijf nog geen concrete plannen hebt op dit vlak, dan biedt een merkregistratie je in ieder geval de eerste 5 jaar het exclusieve recht dit wel te doen. En het voorkomt dan dat derden jouw merk voor dit soort producten indienen. Iets waar je als houder van een wereldmerk, zeker rekening mee moet houden.

Om de registratie van merken voor virtuele producten en NFT’s te faciliteren kwam het Europese merkenbureau met een richtlijn voor de juiste classificatie van virtuele producten en NFT’s in merkaanvragen. Hierbij is gekozen voor een tamelijk conservatieve benadering. Hoewel een virtuele tas in de metaverse in feite gelijk is aan een gewone tas in de fysieke wereld, houdt het merkenbureau het erop dat een virtueel product niets anders is dan een stukje data en daarom in de klasse valt van software en digitale publicaties, ongeacht of het een virtuele tas of fiets is.

Wel is het noodzakelijk om in de merkaanvraag te vermelden dat jouw specifieke stukje data een digitale tas voorstelt in een virtuele wereld. Met dit laatste vereiste lijkt het Europese merkenbureau voor te sorteren op de mogelijkheid om in de toekomst deze virtuele producten alsnog in te delen in de klasse van hun fysieke evenknie, mocht de metaverse inderdaad zo groot worden als sommige verwachten.

Digitale projecten zoals een NFT-collectie, online kunstwerken, digitale producten etc. zullen aan populariteit alleen maar toenemen. Maar hoe bescherm je merken / projecten die zich digitaal en dus wereldwijd afspelen?

Hier volgen enkele tips.

1. Registreer de (project)naam als merk

De eerste stap is het doen van onderzoek om te kijken of de naam ook daadwerkelijk beschikbaar is als merk.

Hierna registreer je het merk. Vaak is de vraag in welke landen je dit dan doet. De beantwoording van deze vraag hangt af van de plannen met dit project. Is Amerika bijvoorbeeld heel belangrijk, dan zul je het merk Amerika willen beschermen. Knijff adviseert je uiteraard in de aanvraagstrategie.

2. Registreer een merk of collectie bij een market place

Een van de meest populaire retailers van producten is Amazon. Voor NFT’s is dit OpenSea. Bij market places zoals OpenSea en Amazon kun je vaak je merk registreren. Eenmaal geregistreerd, dan zien kopers dit. De collectie is geverifieerd en dus afkomstig is van de artiest/projecteigenaar. Vaak verlangt een market place een merkregistratie.

3. Documenteer en registreer het creatieve proces

Wanneer je een kunstwerk, een ontwerp etc. creëert en dit werk is origineel, dan krijg je in de meeste landen auteursrechtbescherming. Registratie is vaak niet nodig voor auteursrechtbescherming. Het auteursrecht is dus flexibel en kan van toepassing zijn op alle variaties op werken die je hebt gecreëerd.

Hoewel auteursrechtbescherming wordt verkregen door het maken zelf, is het aanbevolen het creatieve proces en het resultaat van dit proces te registreren. Zo krijg je een bewijsstuk waaruit blijkt dat je dit ontwerp op een bepaalde datum hebt gecreëerd.

4. Registreer het ontwerp als een model

Naast auteursrechtbescherming kun je het werk ook als een model laten registreren. Het modelrecht beschermt 3D ontwerpen en 2D karakters (en andere 2D objecten). Met een modelregistratie krijg je een certificaat van inschrijving op jouw naam en daarmee een overtuigend bewijs van eigendom. Anders dan bij auteursrechten wordt modelbescherming per model toegekend en een registratiestrategie wordt daarom aanbevolen.

Met zowel deze modelregistratie als de copyright-tijdsregistratie zal jouw eigenaarschap nog duidelijker zijn voor de market places.