Na-apen om te overleven: imitaties in het dierenrijk

Men denkt bij creatie vaak aan menselijke creaties.

Daarmee vergeten wij een interessante groep, namelijk: dieren. Ook dieren creëren: neem het varken met de bijnaam ‘Pigcasso’, die een opvallende interesse toont in het maken van schilderijen, en het onderzoek dat aantoont dat dolfijnen spelletjes kunnen bedenken. Vaak gaat het echter om inventiviteit en creativiteit die nodig om tot een oplossing te komen voor een probleem. Dit kan bijvoorbeeld zijn om bij voedsel te komen dat lastig te bereiken is, of zoals de mannetjes prieelvogel, die kunstzinnige prielen maakt om vrouwtjes te verleiden.

Creatie en imitatie lijken tegenpolen, maar gaan vaak hand in hand, ook bij dieren. Dit begint al bij de opvoeding: jonge dieren kopiëren de handelingen van (veelal) hun moeder om zo te leren jagen, vliegen etc. Een bijzondere vorm van imitatie is ‘mimicry’. Hierbij vertonen twee dieren, die soms zelfs tot verschillende diersoorten behoren, een extreme gelijkenis. Vaak is er sprake van een 'gevaarlijk' dier, dat bekendstaat als giftig of een roofdier is. De imitator profiteert hiervan door zich voor te doen als dit gevaarlijke dier, waardoor het zichzelf beschermt. Namaak als overlevingsstrategie, dus.

Enkele voorbeelden van mimicry:

-        De slangenrups: hier zul je wel 3x moeten kijken, want deze rups lijkt enorm op een slang (zie bovenstaande afbeelding).

-        De zweefvlieg: deze lijkt op een wesp, maar is totaal ongevaarlijk.

-        De onechte koraalslang: deze lijkt op een zeer giftige koraalslang door het kopiëren van de felle kleurencombinatie.

-        De uilvlinder: deze heeft een patroon op zijn vleugels, waardoor je denkt met een uil te maken te hebben.

Het gaat overigens niet altijd om visuele gelijkenissen maar ook om auditieve. Zo imiteren Treurdrongo’s de alarmsignalen van andere soorten om ze zo weg te jagen en hun voedsel te stelen. Deze vogel heeft een enorm repertoire: hij kan wel 51 verschillende diersoorten nadoen!

Helaas voor de dieren kunnen deze geen rechthebbende zijn op een creatie. Voor de namakers natuurlijk goed nieuws.

Auteur: Arnaud Bos

Bio: Arnaud is merkenadviseur en binnen Knijff verantwoordelijk voor de marketing & communicatie. Arnaud is specialist in de metaverse en de muzieksector en zijn klantenportfolio omvat veel opkomende en gerenommeerde bands. Hij houdt de laatste jurisprudentie in de EU nauwlettend in de gaten en laat je direct weten als hij opmerkelijke merkaanvragen ziet.