Een potje Speculoos: verpakking ook een merk?
De Biscoff biscuitjes, speculaasjes en Speculoospasta van Lotus Bakeries zijn voor velen bekende lekkernijen.
Onlangs zagen we van Lotus Bakeries een interessante aanvraag in de Europese Unie voor de bescherming van een vorm voorbijkomen:
Kennelijk is er voor Lotus Bakeries veel aan gelegen om deze vorm en kleurensamenstelling zo exclusief mogelijk te houden voor biscuits, speculaas en koekjesboter. Ze probeerden immers al vaker etiketten en vormen te registreren, zoals het rood-witte etiket. Vaak werden deze merken afgewezen vanwege een gebrek aan onderscheidend vermogen.
Over de registratie van vormen (al dan niet inclusief opmaak) als merk is al jaren een hoop te doen en nog steeds is deze rechtspraak in ontwikkeling. De eisen voor registratie bij vormmerken zijn over het algemeen vrij streng. Zo mogen vormmerken niet enkel technisch bepaald zijn en mag de vorm bijvoorbeeld geen wezenlijke waarde aan het product geven. Dit laatste houdt in dat als een consument een merk enkel en alleen koopt vanwege de aantrekkelijke vorm, deze vorm geen merk mag zijn. Ook moet een vormmerk significant afwijken van wat gebruikelijk is qua vormen in de sector om over onderscheidend vermogen te beschikken.
De gedachtegang achter deze strenge eisen is dat de bescherming van vormen eigenlijk in het modellenrecht en auteursrecht thuishoort, en niet in het merkenrecht. Bescherming op grond van een modelrecht en auteursrecht is namelijk beperkt qua tijd, terwijl merken in principe onbeperkt kunnen worden verlengd. Dit maakt dat de wetgever terughoudend is met het toekennen van de merkbescherming op een bepaalde vorm.
Zo zijn er ook in de afgelopen jaren vele andere bekende aanvragen van vormmerken gestrand, zoals de bekende Rubiks Cube, de Kit Kat reep en de Jaguar Land Rover. Hoe zit dat met de aanvraag van Lotus Bakeries voor bovengenoemde verpakkingsvorm?
Een rood-witte cilindervorm lijkt misschien niet direct af te wijken van andere verpakkingen in de sector, maar de gouden kleur en geribde structuur springen in het oog en maken het geheel eigen. Lotus Bakeries behaalt dan ook succes: het vormmerk is geaccepteerd!
Auteur: Matthias Van Den Broek
Bio: Matthias van den Broek is merkenadviseur en specialist in het voeren van domeinnaamgeschillen en advisering in online brand protection. Zijn klantenportfolio omvat veel bekende namen uit de financiële wereld - van crypto startups tot market makers. Matthias schrijft graag over actuele “merkenzaken” maar ook het modellenrecht is een favoriet onderwerp voor hem.