Me Tarzan, me trademark?

Tarzan is wereldwijd bekend als het iconische, krachtige personage dat werd groot gebracht door apen in Afrika.

Een Brits bedrijf JT Agro deed een merkaanvraag ‘Tarzan’ voor medische hulpmiddelen en voedingssupplementen. Het bedrijf achter de schrijver van het bekende Tarzan-verhaal, Edgar Rice Burroughs, Inc, diende een oppositie in tegen deze aanvraag. Maar is het fictieve personage Tarzan wel echt een merk?

De oppositie werd afgewezen door het Europese merkenbureau (EUIPO), omdat het aangeleverde bewijs onvoldoende zou zijn om daadwerkelijk gebruik van TARZAN als merk aan te tonen. Het bewijs had slechts betrekking op het fictief personage Tarzan en hoewel bekend, is dat geen gebruik van een merk voor producten en diensten.

 De opposant ging in beroep en vroeg om uitstel van de beslissing vanwege een lopende zaak die mogelijk grote invloed kan hebben op de uitkomst van het beroep, de Animal Farm-zaak.

Animal Farm

In deze zaak draait het om een interessante vraag: kan de titel van een beroemd boek of een fictief personage een geldig merk zijn? Weduwe Sonia Owell wilde met de merkaanvraag de literaire nalatenschap van haar man George Owell beschermen. Haar Europese merkaanvraag voor de titel ‘Animal Farm’ voor onder andere films, speelgoed, entertainment, culturele activiteiten en onderwijsdiensten, werd echter gedeeltelijk afgewezen. Het Europese merkenbureau stelt dat het merk verwijst naar de titel van een bekend artistiek werk, waardoor het geen aanduiding is van de commerciële herkomst van de betreffende producten en diensten. Kortom, geen merk.

Sonia Owell was het niet eens met de beslissing en ging in beroep, verwijzend naar de Anne Frank-beslissing, waarin de titel van het boek ‘Le Journal d’Anne Frank’ wél als merk geregistreerd werd. Wat is het verschil tussen deze merken? Beide titels verwijzen immers naar een bekend literair werk. Deze zaak ligt nu bij het Grand Board of Appeal, het hoogste beroepsorgaan van het Europese merkenbureau.

 Huidige stand van zaken

Over het algemeen beschrijft een titel van een boek de inhoud van het boek en mist het daardoor onderscheidend vermogen. Zo oordeelt de Hoge Raad ook in de Jiskefet-zaak dat de titel ‘Jiskefet Encyclopedie’ niet meer is dan een beschrijving van de inhoud van het boek en niet gebruikt wordt ter onderscheiding van waren of diensten zoals in de wet omschreven. Oftewel, de titel is geen merkaanduiding.

 De beroemde titel ’The Jungle Book' werd evenmin beschouwd als merk. De titel zou geleidelijk een thematische betekenis hebben gekregen en is over tijd opgenomen in het alledaagse taalgebruik als synoniem voor een bepaald type verhaal of genre. Opmerkelijk is dat ‘Le Journal d’Anne Frank’ wel als merk werd aangemerkt. In de Anne Frank-zaak werd de producent van de producten en diensten geïdentificeerd en werd gesteld dat de bekendheid van een titel op zichzelf geen belemmering vormt voor de registreerbaarheid.

Een weigering van Animal Farm en The Jungle Book tegenover Le Journal d’Anne Frank die wel als merk werd aangemerkt. De vraag rest, wanneer is er nu wel of niet sprake van een boektitel die de enkele aanduiding van het boek overstijgt en gezien kan worden als een herkomstteken, een merk? Zal het verlossende antwoord komen in het arrest van het Grand Board in de Animal Farm-zaak? Dit is hoe dan ook een interessante zaak die hopelijk duiding gaat geven aan de steeds terugkerende vraag wanneer een titel of personage een merk is geworden.

Auteur: Erwin Haüer

Bio: Erwin is merkenadviseur en als managing partner verantwoordelijk voor IT en Informatiemanagement. Erwin werkt veel met startups en scale-ups, maar zijn klantenportefeuille omvat ook veel multinationals. Erwin heeft een vlotte pen en oog voor leuke merkennieuwtjes of merkwaardige merkinbreuken.