(Ver)pakkend – merkbescherming van onderscheidende verpakkingen
Als merk kun je tegenwoordig een hoop beschermen: namen, logo’s maar ook vormen, kleuren, geluiden, bewegende beelden, filmpjes en positiemerken.
Maar niet ieder merk zal met open handen worden ontvangen door de merkeninstanties. Met name verpakkingen die bestaan uit een vorm hebben wat obstakels te overleven willen ze geaccepteerd worden. Ergens wel gek want sommige verpakkingen kun je uit duizenden herkennen.
Een van de eisen voor bescherming is dat een vormmerk van een verpakking significant moet verschillen van wat er al bestaat. Ook mag een vorm niet alleen vanwege de aantrekkelijkheid van deze vorm gekocht worden door het relevante publiek. De populaire Elwood broek van G-star is hier een voorbeeld van: de rechter oordeelde dat de aantrekkelijkheid van de vorm en het uiterlijk van de broek bij de aankoopbeslissing de doorslag geven. Geen geldig vormmerk dus.
Kun je niet bewijzen dat de vorm significant verschilt, dan heb je een escape: je kunt proberen aan te tonen dat de vorm in de markt is ingeburgerd en zo een merk is geworden. Dit is het geval wanneer het relevante publiek aan de hand van de vorm de herkomst van het product kan identificeren. Het aantonen van inburgering zal bij een Europees merk wel in de papieren lopen. Dit betekent in de regel dat je bewijs moet aanleveren dat representatief is voor alle landen uit de EU.
Kortom, best lastig om een vorm als merk te beschermen. In de praktijk bewegen merkhouders zich om de eisen heen. Een populaire manier is om ergens op de vorm de merknaam weer te geven. Door de merknaam toe te voegen krijgt het gehele merk onderscheidend vermogen en heb je na registratie een merk om mee te dreigen. Het zal echter nog moeten blijken of deze registratie uiteindelijk ook de vorm van je product beschermt.
Onlangs kwam Rituals met een variant: dit bedrijf diende een vormmerk in van een van hun producten in de Europese Unie. Het logo-element is geblurred. Wordt dit geaccepteerd? Helaas. Het zwarte vlak is betekenisloos en voegt onvoldoende onderscheidend vermogen toe, aldus het Europese merkenbureau.
Auteur: Arnaud Bos
Bio: Arnaud is merkenadviseur en binnen Knijff verantwoordelijk voor de marketing & communicatie. Arnaud is specialist in de metaverse en de muzieksector en zijn klantenportfolio omvat veel opkomende en gerenommeerde bands. Hij houdt de laatste jurisprudentie in de EU nauwlettend in de gaten en laat je direct weten als hij opmerkelijke merkaanvragen ziet.